Κολοκοτρώνης, Γενναίος

(1805 – 1868). Αγωνιστής του 1821, στρατιωτικός, πολιτικός, πρωθυπουργός (1862), γιος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (βλ. λ.). Το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωάννης, αλλά επονομάστηκε Γενναίος, λόγω της γενναιότητας που επέδειξε στη διάρκεια του Αγώνα. Πριν από την έκρηξη της Επανάστασης υπηρετούσε ως μούτσος σε πλοία και ουδέποτε φοίτησε σε σχολείο. Με την έναρξη του Αγώνα κατατάχθηκε στο σώμα του πατέρα του και πολέμησε μαζί του στην πολιορκία της Τρίπολης. Εκεί, μολονότι ήταν πολύ νέος και μικρόσωμος, κατόρθωσε να αιχμαλωτίσει έναν γιγαντόσωμο Άραβα, γεγονός που του προσέδωσε την επωνυμία Γενναίος. Αργότερα συμμετείχε στις πολιορκίες της Κορίνθου και της Πάτρας. Ως επικεφαλής δικού του σώματος πολέμησε στη δυτική Ελλάδα και στις επιχειρήσεις στα Δερβενάκια, στο Ναύπλιο και στον Ακροκόρινθο. Την περίοδο των εμφυλίων σπαραγμών είχε την ίδια τύχη με τον πατέρα του, καταδιωκόμενος από την επαναστατική κυβέρνηση. Μετά τους εμφύλιους πολέμους, πολέμησε εναντίον των Αιγυπτίων στην Πολιανή, στην Τραμπάλα, στα Τρίκορφα, στη Δαβιά, στο Διάσελο και στη Βέροια του Βασσαρά. Το 1827, υπό τις διαταγές του Γεωργίου Καραϊσκάκη, συμμετείχε στις τελευταίες μάχες στην Αττική ως επικεφαλής σώματος Πελοποννησίων. Ο Ζαΐμης τον αποκάλεσε μουρλογενναίο, εξαιτίας των παράτολμων ενεργειών του κατά τη διάρκεια του Αγώνα. Οι σύγχρονοί του τον θεωρούσαν δίκαιο, ολιγαρκή και υπερήφανο, όμως ο Γενναίος υστερούσε κατά πολύ στην πολιτική ικανότητα σε σύγκριση με τον πατέρα του. Υπήρξε στενός συνεργάτης του Καποδίστρια, ενώ παρέμεινε στο στράτευμα και συμμετείχε στην πολιορκία της Ναυπάκτου. Το 1830 πήρε τον βαθμό του συνταγματάρχη· αναμείχθηκε στις εσωτερικές διαμάχες μετά τη δολοφονία του κυβερνήτη και, όπως ο πατέρας του, φυλακίστηκε κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας (1833-62). Επί Όθωνα διορίστηκε υπασπιστής του βασιλιά και έγινε υποστράτηγος. Βαθιά συντηρητικός, απείχε από τα γεγονότα της μεταπολίτευσης του 1843, αλλά αργότερα αναμείχθηκε στην πολιτική, θέλοντας να εξυπηρετήσει τον Όθωνα. Διορίστηκε γερουσιαστής, χωρίς όμως να πάψει να υπηρετεί στον στρατό, και πέτυχε την αναίμακτη καταστολή της στάσης του Παπουλάκη και την κατάπνιξη της ανταρσίας του 1862 στο Ναύπλιο. Όταν ο Όθων αναγκάστηκε να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, ο Γενναίος ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Μάιο του 1862. Ήταν μετριοπαθής πολιτικός και αρνήθηκε αφενός μεν να συλλάβει όσους συνωμοτούσαν εναντίον του θρόνου, αφετέρου να καταπνίξει ένοπλα την αντιοθωνική ανταρσία. Με την έκρηξη της επανάστασης του Οκτωβρίου του 1862 η κυβέρνηση ανατράπηκε και ο Κ. αναγκάστηκε να καταφύγει στο εξωτερικό, απ’ όπου επέστρεψε οριστικά τον Φεβρουάριο του 1863 και αποσύρθηκε από την πολιτική. Επί Γεωργίου Α’ δέχτηκε να εκπροσωπήσει τον βασιλιά στους γάμους του διαδόχου της Ρωσίας (1866). Πέθανε από ανίατη ασθένεια. Έγραψε τα Ελληνικά υπομνήματα και τα Απομνημονεύματα, τα οποία αναφέρονται στην περίοδο από τις παραμονές της Επανάστασης έως το 1862. Ο Ιωάννης Γενναίος Κολοκοτρώνης, γιος του Θεόδωρου.